Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Arbous
Arbutus unedo
Ericaceae
Àutri noum : Darbous, Faus-fraguié.
Nom en français : Arbousier.
Descripcioun :Aubret, de cop que i'a aubre, bèn couneigu pèr si fru rouge que dounon d'èr à de frago. Li flour, coume de campaneto, soun blanco. Li fueio soun dentado e un pau duro. Se s'atrobo dins lou relarg de l'éuse amo mies li terraire safrous.
Usanço :Lis arbousso soun manjadisso coume acò, mai vau mies li adouba cuecho en counfituro, dins li pastissarié vo en aigardènt. Se n'en prenès pas trop soun peréu vertuouso contro la cagagno (e li fueio tambèn). La rusco, roujo, e la racino soun bono contro l'ipertesuro que fan pissa.
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arbutus
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Autouno - Ivèr
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Terraire safrous
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arbutus unedo L., 1753